The Great Train Robbery, Büyük Tren Soygunu; yaşamı boyunca 313 film yönetmiş olan Edwin S. Porter (1870–1941), 1903 yılında büyük bir devrime neden olan, o dönem için çok uzun bir film sayabileceğimiz 11 dakikalık bu filmi çekmiştir.
Porter hem makinist hem de tamirci olarak çalışmıştır. Daha sonra Edison Manufacturing Company için yönetmen ve kameraman oldu. Porter, Nikelodeonların popülaritesinden doğan yeni endüstriyel sisteme direnmek, hem de haftada 85 dolardan fazla kazanamadığı için 1909’da Edison’dan ayrıldı ve 1912’de Ünlü Oyuncular Film Şirketi’ni kurdu. Kendisini milyoner edecek olan Simplex film projektörünün geliştiricisidir.
The Great Train Robbery, Büyük Tren Soygunu filminin; A.C. Abadie, Gilbert M. ‘Broncho Billy’ Anderson, George Barnes, Justus D. Barnes, Walter Cameron, John Manus Dougherty Sr., Donald Gallaher, Frank Hanaway, Adam Charles Hayman ve Morgan Jones oyuncu kadrosunu oluşturur.
Tarihin ilk Western’i
The Great Train Robbery – Büyük Tren Soygunu, Edwin S. Porter’in 1896 yılında oynanan “Scott Marble” oyunundan esinlenerek çektiği 11 dakikalık bu film, o günün nitelikleriyle bir devrim özelliği taşır. Sessiz film olmasına rağmen son sahnede ki seyircilere doğru ateş etme finali dönemin insanlarını hayli ürküttüğü bilinir.
Bugünün şartları ile değerlendirildiğinde komedi türüne girse de, 1903 olarak düşündüğünüzde başarılı bir westerdir. Sinemanın ilk westerni olarak kabul edilir. Garda ki telgraf istasyonundan başlayıp, hırsızlardan birinin elinde 44 Magnum model bir tabancayla seyircilere ateş etmesi ile biter. Aslında 11 dakika günümüz standartlarında kısa film olarak değerlendirilse de o günün koşullarında bildiğiniz uzun metraj sinema filmidir.
1928 yılında yapılan The Jazz Singer filmine kadar sinema sessizdi. Ara sayfalar eklenerek yazı olarak konuşmaların verildiği filmler yapılmıştı. 1895 tarihli “Bir Trenin La Ciotat Garına Gelişi” adlı film, tarihin ilk sinema filmi olarak kabul ediliyor. Paris’te yayınlanan bu gösteri trenin salona gireceğini düşünen seyirciyi dehşete düşürmüştür. Aynı durum The Great Train Robbery, Büyük Tren Soygunu filminin son sahnesi içinde geçerli olan keyifli bir anekdottur.
Film, paralel düzenleme, küçük kamera hareketi, yer çekimi ve daha az sahneye bağlı kamera yerleştirme dahil olmak üzere çoğu kez ilk defa uygulanan bir dizi yenilikçi teknik kullanmıştır. Sinemanın serüveninin nereden nereye olduğunu görmek açısından izlemesi çok keyifli bir filimdir.
Barış, Temmuz 2022
